Przedsiębiorcy powinni przygotować się na zmiany. Od pierwszego lipca, zgodnie z ustawą z dnia dziesiątego września 2015 roku, wchodzi w życie nowa metoda kontroli podatkowej. Jednolity Plik Kontrolny (JPK), bo o nim mowa, budzi wiele niepokoju wśród właścicieli firm. Jakie wymusza zmiany w ich działaniu?
W jakim celu wprowadzany jest JPK?
Głównym celem, który przyświecał ustawodawcy było wprowadzenie gigantycznych oszczędności. Jednolity Plik Kontrolny ma bowiem przynieść w pierwszym roku funkcjonowania aż 200 milionów złotych oszczędności. W kolejnym prognozowane oszczędności mają sięgnąć już 300 milionów. W jaki sposób? Stosowanie JPK ma za zadanie uszczelnić system podatkowy.
Do tej pory, dane przekazywane przez przedsiębiorców do organów kontroli zapisywane były często w plikach o takich formatach, które nie nadawały się do analiz i przetwarzania. Przegląd tych dokumentów był więc pracochłonny i nie pozwalał na to, aby zautomatyzować cały proces. Wprowadzane już w tym roku zmiany nie powinny więc być postrzegane przez podatników jako ich nowy do wypełnienia obowiązek. Właściciele firm powinni mieć świadomość, że zmienia się jedynie sposób uporządkowania danych na potrzeby organów kontroli podatkowej.
Dzięki swojej ujednoliconej formie, plik pozwoli dokonywać kompleksowych zestawień i porównań. Z pomocą JPK będzie można porównać ze sobą deklaracje z księgami podatkowymi, a zapisy w samych księgach z dowodami księgowymi z danego okresu. Ponadto stosowanie takich narzędzi informatycznych ma pomóc w weryfikacji wewnętrznej spójności i integralności sprawdzanych danych. Pozwoli na ich filtrowanie i sortowanie w celu przeprowadzenia testów.
Rezultaty tych wszystkich działań kontrolnych, mają za zadanie zwiększyć skuteczność i wydajność kontroli podatników, ukierunkowaną na wykrywanie nieprawidłowości w rozliczeniach podatkowych. Za nieprzekazanie urzędnikom pliku JPK będzie grozić odpowiedzialność karno-skarbowa. Jednolity Plik Kontrolny wprowadzono już chociażby w Portugalii, gdzie okazał się wręcz symbolem postępowej informatyzacji w zarządzaniu administracją podatkową.
Kogo dotyczą nowe przepisy?
Obowiązkiem rozliczania firmy z użyciem JPK objęte zostaną w pierwszej kolejności największe polskie przedsiębiorstwa, w których księgi podatkowe rozliczane są przy pomocy stworzonych do tego programów komputerowych. Nieco później, również firmy z sektora małych i średnich przedsiębiorstw zostaną obarczone tym samym obowiązkiem. Zgodnie z ustaleniami ustawodawcy, będą one musiały stosować się do przepisów dopiero od 1 lipca 2018.
Na czym polegać będą zmiany?
Wymagane przez Ministerstwo Finansów zmiany budzą wiele wątpliwości i zmuszają przedsiębiorców do wprowadzania niekiedy bardzo kosztownych zmian w strukturach oprogramowania komputerowego wykorzystywanego w ich firmach. Niektórzy przedsiębiorcy będą zmuszeni wręcz do wprowadzenia zupełnie nowego systemu planowania zasobów przedsiębiorstwa (ERP). Nie tylko funkcjonalność oprogramowania będzie miała tutaj znaczenie.
Poważnych zmian wymagać będzie również organizacja pracy w firmie, co może się również wiązać z poniesieniem dodatkowych kosztów związanych z wdrażaniem nowych rozwiązań. Trzy główne obszary, w których zmiany te będą szczególnie potrzebne to : księgi rachunkowe (które trzeba będzie znacznie uszczegółowić), magazyny (gdzie raportowane będą wszystkie zmiany nawet te dotąd niewymagane) oraz ewidencje sprzedaży i zakupu VAT (gdzie powstanie konieczność wykazywania numeru dokumentu i daty jego wpływu do księgowości firmy). Na wprowadzenie tych zmian pozostały przedsiębiorcom nieco ponad dwa miesiące.
Jednolity Plik Kontrolny budzi niemałe wątpliwości i obawy przedsiębiorców. Wymaga jeszcze wielu konsultacji i zwiększenia świadomości tych, którzy mają obowiązek wprowadzić go w swoich firmach. Niepokojące jest to, że termin jego wprowadzenia zbliża się wielkimi krokami, a jak wynika z badań, wielu przedsiębiorców nawet o nim nie słyszało.