Zarówno pracodawca jak i pracownik mają prawa i obowiązki wynikające z Kodeksu Pracy. We wzajemnym interesie jest znajomość tego zbioru przepisów przez obie strony. Prawo do urlopu wypoczynkowego stanowi jedno z podstawowych praw pracownika. W wyjątkowych okolicznościach pracodawca ma jednak możliwość skrócenia jego wypoczynku.
Poznaj prawa pracodawcy
Sprawę skrócenia wypoczynku pracownika reguluje artykuł 167 Kodeksu Pracy. Pierwszy paragraf mówi: „Pracodawca może odwołać pracownika z urlopu tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu”. Musimy jednak wiedzieć, czym dokładnie są przesłanki, które dają nam możliwość przerwania urlopu pracowniczego.
Istnieją dwie okoliczności, które muszą wystąpić jednocześnie, by pozwoliły na taki ruch z naszej strony. Przede wszystkim obecność pracownika, któremu przerywamy urlop musi być konieczna, bo jego zadań nie można zlecić innemu z pracowników. Drugim warunkiem jest sytuacja, w której nastąpiła nagła konieczność przybycia pracownika do pracy, nieznana przed rozpoczęciem jego wypoczynku i której nie można było przewidzieć w czasie udzielania urlopu.
Powrót pracownika z wakacji jest dla nas o tyle wygodnym rozwiązaniem, że jest traktowany jako polecenie. Nie trzeba uzasadniać podjętej decyzji i tego, dlaczego zaistniałe okoliczności są dla nas aż tak istotne. Nawet jeśli zdecydujemy się wyjaśnić pracownikowi całą sytuację, a w jego opinii powody naszej decyzji okażą się absolutnie błahe, ma on obowiązek zastosować się do polecenia służbowego. Odmowa wykonania swoich obowiązków, może bowiem stać się przyczyną zwolnienia. Wiadomo jednak, że podwładny, czując się w takiej sytuacji pokrzywdzony, może dochodzić swoich praw przed sądem pracy. Jeżeli faktycznie sprawimy, że pracownik powróci ze swojego urlopu, warunkiem koniecznym, który musimy spełnić jako pracodawca jest poniesienie kosztów, które podwładny wykaże, w związku z odwołaniem go z urlopu.
Obowiązek zwrotu kosztów
Odwołując pracownika z urlopu musimy pamiętać o tym, że ciąży na nas obowiązek pokrycia kosztów związanych z przerwaniem jego urlopu wypoczynkowego. Będziemy zmuszeni do tego, aby wnieść rekompensatę za opłaty związane na przykład z niewykorzystanym pobytem w hotelu. Będziemy również zobowiązani ponieść koszty powrotu z miejsca wypoczynku do zakładu pracy. Jeśli pracownik podróżował wraz z rodziną, pod uwagę należy wziąć także koszty związane z powrotem każdego członka jego rodziny. Trzeba więc zauważyć, że w niektórych okolicznościach mogą być one naprawdę spore.
Mając na uwadze ten fakt, warto dobrze przemyśleć, czy odwołanie pracownika z urlopu będzie dla nas opłacalne. Z punktu widzenia sytuacji ekonomicznej zakładu może się to okazać wyjątkowo niekorzystne, dlatego taki ruch dobrze zarezerwować jedynie dla osób, które zwykło nazywać się „niezastąpionymi”. To osoby, które jako jedyne w firmie posiadają kompetencje do tego, aby wykonać określony zakres obowiązków, a brak działań w tym zakresie narazi firmę na ogromne straty. Przerywanie urlopu pracowników szeregowych, których zadania można powierzyć innym współpracownikom, wygeneruje tylko niepotrzebne wydatki oraz może wywołać niepotrzebny konflikt w miejscu pracy.
Przesunięcie i zmiana terminu urlopu
Oprócz odwołania pracownika z urlopu, prawem pracodawcy jest także przesunięcie terminu jego urlopu wypoczynkowego. Istnieją okoliczności takie jak: choroba pracownika czy urlop macierzyński, które dają nam prawo odmowy udzielenia urlopu wypoczynkowego w terminie zaplanowanym przez pracownika nawet z dużym wyprzedzeniem. W tych dwóch okolicznościach, urlop pracownika można przesunąć w czasie. Warto z tego skorzystać, jeżeli nieobecność pracownika w związku ze zwolnieniem wpłynęła negatywnie na funkcjonowanie firmy oraz powstały zaległości w jego pracy, które powinien uzupełnić przed kolejną absencją.
Pamiętajmy, że prawo pracodawcy do przerwania urlopu pracowniczego jest przywilejem, który ma chronić jego firmę od problemów w funkcjonowaniu. Warto jednak korzystać z niego rozsądnie i tylko w sytuacjach, które naprawdę tego wymagają. Nieprzemyślana decyzja pracodawcy może przynieść bowiem o wiele więcej strat niż zysków.